Một sơ đồ hình tháp ảo kiểu cũ từng đi ngang qua các quốc gia tựa như một trận dịch châu chấu. Dù nay có được thay tên đổi họ và hóa trang để bẫy những kiểu nạn nhân mới, thì được bao bọc bên trong lớp giấy gói quà sặc sỡ ấy vẫn là một kẻ lừa gạt nổi tiếng cùng những hệ quả tất yếu, đáng buồn của nó.
Sự thực không thể chối cãi mà khách hàng cần nên hiểu rõ là:
1. Sơ đồ hình tháp ảo, dù cho có dưới bất kỳ tên gọi nào, thì cũng vẫn là bất hợp pháp
2. Tất yếu là đại đa số những ai tham gia rồi cũng sẽ bị mất tiền.
Hai sự thực hiển nhiên này phải được nhấn mạnh ngay từ đầu bởi vì một đặc trưng của sơ đồ hình tháp ảo là những người trong tổ chức thường sẽ xưng tụng rằng nó hợp pháp và mọi người đều có thể thắng. Cả hai điều này rõ ràng là những lời nói dối. Tại một số bang, người ta còn ngang nhiên kể cho những người mới tham gia rằng sơ đồ đã được chính quyền và viện kiểm sát phê duyệt cho phép hoạt động hợp pháp và hoàn toàn minh bạch. Những chuyện như thế đều là những lời nói dối trắng trợn, chỉ nhằm mục đích cài bẫy.
Theo những bài báo và tường thuật của báo chí đưa ra từ những văn phòng Kiểm sát trung ương, cơ quan cảnh sát, Cục Quản lý doanh nghiệp, những tạp chí nổi tiếng, và bộ thương mại bang Wisconsin, Texas, Virginia, Tây Virginia, Maine, Illinois, California, Kansas, Minnesota và những bang khác thì tất cả đều nói cùng nội dung như nhau: sơ đồ hình tháp ảo là bất hợp pháp và đại đa số những người tham gia sẽ mất tiền của họ.
Đa số sẽ bị mất tiền bởi vì sơ đồ không thể mãi lớn lên đến mức yêu cầu. Nếu mỗi người phải tuyển mộ 8 người khác, thì trong chỉ 8 chu trình tuyển mộ sẽ có hơn 1.5 triệu người sẽ đươợc kéo vào theo. Thêm một ít chu trình tuyển mộ nữa thì số yêu cầu sẽ vượt hơn dân số trái đất. Tất nhiên, hình tháp ảo sẽ không tồn tại được lâu đến mức đó. Chúng sụp đổ sớm hơn do bị lộ chân tướng hoặc bị chính quyền đóng cửa.
Tại sao việc tham gia vào sơ đồ này là bất hợp pháp? Vì hình tháp ảo đã đòi hỏi một số lượng tham gia cụ thể mà chúng không đủ khả năng để trả tiền thưởng cho họ. Chúng chỉ được thiết kế nhằm mục đích đánh bẫy và lừa gạt những người tham gia. Những thiệt hại xảy ra không phải vì nguồn cầu giảm hay vì thị trường thay đổi, hay vì sự cạnh tranh hoặc mọi nguyên nhân khác vốn là hợp pháp và bình thường trong kinh doanh. Sơ đồ Quà tặng được thiết lập từ ban đầu như thế, đến tại một điểm nhất định nào đấy, những người ở dưới đáy sẽ không thể tìm thấy những người đầu tư mới nữa và bởi vậy sẽ mất sạch tiền họ đầu tư trước đó. Nếu bạn tuyển một ai đó vào trong một sơ đồ như vậy, nghĩa là bạn đang can dự vào một mưu đồ lừa bịp, dù cho chúng là ai.
Bạn có cần quan tâm hay không? Ngoài vấn đề hợp pháp còn là nghi vấn về đạo đức của việc tuyển những người bà con hàng xóm và bạn bè vào trong một hình tháp bất hợp pháp và dần trở thành người của số đông bị lừagạt. Dù cho có bao nhiêu người tham gia, tầng đáy sẽ luôn luôn chiếm 88 % -cuối cùng là những người sẽ mất tiền. Nếu bạn công nhận hình tháp đó là bất hợp pháp nhưng lại tin tưởng rằng những sự mất mát phần lớn là vô hại, hãy suy xét điều này: nếu sơ đồ yêu cầu mỗi người tới tuyển thêm 8 người khác, thì chỉ đến mức thứ sáu (mỗi người mới bắt đầu với chỉ một tầng dưới duy nhất) sẽ có 37,449 người kéo theo đó. Trong số này có 32,768 người sẽ nằm ở tầng đáy bị mất tiền. Và nếu mỗi một người nộp 5000, sự thiệt hại lên đến hơn 163 triệu USD. Hãy cân nhắc hậu quả của việc này đối với mỗi cộng đồng. Xem xét ảnh hưởng đến bà con hàng xóm láng giềng và bạn bè của bạn. Đây rõ ràng là một sự lừa đảo trên quy mô lớn, lớn hơn hầu hết những vụ tham ô, lừa đảo chứng khoán, vụ cướp ngân hàng hoặc trò quảng cáo lừa bịp.
Cuối cùng, ngoài việc đứng đầu về sự bất hợp pháp và những thiệt hại tiền của như thế, chúng ta hãy xem xét hậu quả ảnh hưởng đến những mối quan hệ con người.
Tất cả những ai mất tiền hẳn đều đã từng trao tiền cho người họ quen biết, tin tưởng hoặc yêu mến - có thể là một người hàng xóm, một giáo dân của cùng nhà thờ, một người anh (em) bên vợ. Đến khi người ta nhận ra rằng họ đã bị dối trá và lừa gạt, thường những mối quan hệ đáng quý, đáng trân trọng này sẽ kết thúc cùng với sự sụp đổ của sơ đồ.
Lê Công Lý
